Podstawę formacji i życia duchowego świeckiego karmelity stanowi nauczanie świętej Teresy od Jezusa, albowiem z jej osobą i dokonaną przez nią reformą związane są początki Zakonu Karmelitów Bosych – oraz świętego Jana od Krzyża i świętej Teresy od Dzieciątka Jezus (Doktorów Kościoła). Formacja ta trwa nieustająco: od początkowej trwającej w okresie wstępnym (rok) do przyjęcia do Wspólnoty, poprzez okres do pierwszych przyrzeczeń (dwa lata), do przyrzeczeń definitywnych (trzy lata). Formacja przebiega wreszcie – już dobrowolnie i indywidualnie – do ślubów (rok) jako ciągła, która trwa do końca życia. Uczestnictwo w formacji jest obowiązkowe, ale nie uciążliwe, przyjemnością bowiem jest poznawanie Tego, kogo się kocha i chce przebywać z Nim w zażyłości. Służy temu pogłębienie życia chrześcijańskiego w początkowym okresie formacji, zapoznanie z drogą życia według rad ewangelicznych: posłuszeństwa, ubóstwa i czystości, wzrost cnót teologalnych, zrozumienie znaczenia składanych w świeckim zakonie przyrzeczeń, zapoznanie z etapami życia duchowego w oparciu o doktrynę wielkich świętych Karmelu, możliwość samodzielnego zgłębiania i rozszerzania wyznaczonych w czasie formacji tematów, czerpanie z bogactwa doktrynalnego wielu błogosławionych i świętych Karmelu. Formacja obejmuje więc poznanie Bożego planu zbawienia, zdobycie wiedzy z zakresu historii i duchowości Karmelu, modlitwy i kontemplacji, ale przede wszystkim zrozumienie, że życie w obecności Bożej wiąże się przede wszystkim z miłością.